Onze aandachtsgebieden

Bent u zorgverlener?

• Als u inlogt met uw RIZIV code, heeft u toegang tot te downloaden documenten speciaal voor zorgverleners zoals: product informatie, logistieke informatie, voorbereiding tot toediening, doseringscalculatie, behandelschema's, informatiematerialen voor uw patiënten en wetenschappelijke informatie.
• Wilt u op de hoogte blijven van het nieuws over ontwikkelingen in de behandeling van relapsed/refractory EBV+ PTLD? Vult u dan dit formulier in.

Meer informatie over EBV+ PTLD?

Klik op onderstaande onderwerpen en lees meer over de oorzaak van EBV+ PTLD, het risico na transplantatie en de stappen in de behandeling.

• Ontwikkeling van PTLD na transplantatie
• Wat veroorzaakt EBV+ PTLD? 
• Risico en Klachten 
• Diagnose en behandelopties
• Bent u geconfronteerd met PTLD?
• Updates ontvangen

Ontwikkeling van PTLD na transplantatie

PTLD is een aandoening die kan optreden na een transplantatie van een orgaan (bijvoorbeeld van een hart, long of nier) of een hematopoïetische stamceltransplantatie (stamcellen van het bloed).

PTLD is een ziekte waarbij een ongecontroleerde toename van witte bloedcellen (B lymphocyten) is te zien. De cellen van deze bloedkanker zijn vaak geïnfecteerd met het Epstein Barr virus.⁴

Zeldzaam

Patiënten die na een transplantatie medicijnen gebruiken om afstoting te voorkomen hebben een kans om PTLD te ontwikkelen.³ PTLD is een zeer zeldzame vorm van bloedkanker.

Wat veroorzaakt EBV+ PTLD?

Het Epstein Barr virus (EBV) is een veel voorkomend virus; wereldwijd draagt 90% van de volwassenen het virus bij zich.¹³

Om bij een transplantatie afstoting van het ontvangen orgaan te voorkomen, gebruikt een patiënt medicijnen om het afweersysteem te onderdrukken.

Dit kan het Epstein Barr virus (EBV) in de witte bloedcelen (B lymphocyten) van het afweersysteem heractiveren.^9,10 Het natuurlijke afweersysteem van de patiënt is door deze medicatie onderdrukt, waardoor de ontspoorde cellen niet worden opgeruimd en hierdoor ongehinderd doorgroeien.

Dit is een oorzaak van EBV+ PTLD.

Risico en Klachten

Hoe vaak komt EBV+ PTLD voor?

Het risico hangt af van:

• de mate van onderdrukking van het immuunsysteem
• de EBV sero-status en leeftijd^{1, 9, 11, 12}
• Meer onderdrukking van het immuunsysteem verhoogt de kans op het ontwikkelen van PTLD^{11, 12}
• De mate van match tussen ontvanger en donor is hierbij belangrijk, speciaal in stamcel transplantaties^{11, 12}`
• PTLD kan ontstaan door opleving van het EBV zowel van de patiënt, als van de donor^{9, 10}
• Kinderen onder 10 jaar en volwassenen boven 50 jaar (bij stamceltransplantatie) of 60 jaar (in geval van de transplantatie van solide orgaan) hebben een hoger risico op het ontwikkelen van PTLD^{11, 12}

Het begint met een gerichte betrokken monitoring van post-transplantatie patiënten.

PTLD is moeilijk te diagnosticeren. De klachten zijn vrij algemeen en niet uniek voor PTLD en lijken ook op klachten van orgaanafstoting na een transplantatie.^{9, 12}

De meest voorkomende klachten zijn:^{9, 10, 12}

• Koorts
• Gewichtsverlies
• Vermoeidheid
• Niet lekker voelen
• Nachtzweten
• Gezwollen klieren (vaak in de nek, oksels of lies)

Diagnose en behandelopties

Een diagnose wordt gesteld op basis van:^{10, 13} Medische voorgeschiedenis en klachten
- Biopsie van klier of tumor
- Aanvullende testen zoals: bloedonderzoek, pet/ct-scan/MRI, beenmergonderzoek

Behandelopties

De hoofdstrategie in de behandeling van een vroeg stadium van PTLD is het verminderen van de onderdrukking van het afweersysteem.^{10, 12, 14, 15} Het afweersysteem kan hierdoor zijn werk beter doen om de ontspoorde cellen op te ruimen.

Wanneer het verlagen van de immuunonderdrukking niet volstaat of niet toepasselijk is, dan wordt gekozen voor een andere therapievorm. Sommige patiënten hebben baat bij het toevoegen van chemotherapie of specifieke T-cel therapieën.^16-18

Raadpleeg altijd uw arts bij vragen en/of onduidelijkheden.

Bent u geconfronteerd met PTLD?

De diagnose PTLD kan hard aankomen.

Het is een goed idee om bewustzijn en inzicht over PTLD te vergroten, de levensstijl aan te passen en familie/vrienden te informeren over aanpassingen. Het helpt u en hen bij het dagelijks leven, om stress te verminderen en de nodige ondersteuning te regelen.

Lees voor informatie en tips die hierbij helpen in de brochure “Leven met PTLD” en/of “Gids voor verzorgers van kinderen met PTLD”.

Beide brochures kunnen ook een steun zijn om de ziekte uit te leggen aan mensen in uw omgeving.

Referenties

• [1] Engels EA, et al. Spectrum of cancer risk among US solid organ transplant recipients. JAMA [Internet]. 2011;306(17):1891–901. Accessed: August 2023. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih. gov/22045767
• [2] Kinch A, et al. A population-based study of 135 lymphomas after solid organ transplantation: The role of Epstein-Barr virus, hepatitis C and diffuse large B-cell lymphoma subtype in clinical presentation and survival. Acta Oncol [Internet]. 2014;53(5):669–79. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.3109/0284186X.2013.844853
• [3] Samant H, Vaitla P, Kothadia JP. Post-Transplant Lymphoproliferative Disorders. [Updated 2023 Feb 12]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Accessed: August 2023. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513249/
• [4] Martinez OM, Krams SM. The immune response to Epstein Barr virus and implications for posttransplant lymphoproliferative disorder. Transplantation [Internet]. 2017;101(9):2009–16. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1097/TP.0000000000001767.
• [5] Dierickx D and Habermann TM. Post-transplantation lymphoproliferative disorders in adults. New Engl J Med. 2018;378:549-562.
• [6] Starzl TE, et al. Reversibility of lymphomas and lymphoproliferative lesions developing under cyclosporin-steroid therapy. Lancet. 1984;1(8377):583–587.
• [7] Al-Mansour Z, et al. Post-Transplant Lymphoproliferative Disease (PTLD): Risk Factors, Diagnosis, and Current Treatment Strategies. Curr Hematol Malig Rep. 2013;8(3):173–183.
• [8] Dierickx D, et al. Epstein-Barr virus-associated posttransplant lymphoproliferative disorders: new insights in pathogenesis, classification and treatment. Curr Opin Oncol. 2022;34(5):413-421.
• [9] Loren AW, Porter DL, Stadtmauer EA, Tsai DE. Post-transplant lymphoproliferative disorder: a review. Bone Marrow Transplant [Internet]. 2003;31(3):145–55. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1038/sj.bmt.1703806
• [10] DeStefano CB, et al. Management of post-transplant lymphoproliferative disorders. Br J Haematol [Internet]. 2018;182(3):330–43. Accessed: August 2023. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29741774
• [11] Al-Mansour Z, Nelson BP, Evens AM. Post-transplant lymphoproliferative disease (PTLD): risk factors, diagnosis, and current treatment strategies. Curr Hematol Malig Rep [Internet]. 2013;8(3):173–83. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1007/s11899-013-0162-5
• [12] Gulley ML, Tang W. Using Epstein-Barr viral load assays to diagnose, monitor, and prevent posttransplant lymphoproliferative disorder. Clin Microbiol Rev [Internet]. 2010;23(2):350–66. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1128/CMR.00006-09
• [13] Styczynski J, van der Velden W, Fox CP, Engelhard D, de la Camara R, Cordonnier C, et al. Management of Epstein-Barr Virus infections and post-transplant lymphoproliferative disorders in patients after allogeneic hematopoietic stem cell transplantation: Sixth European Conference on Infections in Leukemia (ECIL-6) guidelines. Haematologica [Internet]. 2016;101(7):803–11. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.3324/haematol.2016.144428
• [14] Starzl TE, Nalesnik MA, Porter KA, Ho M, Iwatsuki S, Griffith BP, et al. Reversibility of lymphomas and lymphoproliferative lesions developing under cyclosporin-steroid therapy. Lancet [Internet]. 1984;1(8377):583–7. Accessed: August 2023. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6142304
• [15] Roschewski M, Wilson WH. EBV-associated lymphomas in adults. Best Pract Res Clin Haematol [Internet]. 2012;25(1):75–89. Accessed: August 2023. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3305910
• [16] Oertel SHK, Verschuuren E, Reinke P, Zeidler K, Papp-Váry M, Babel N, et al. Effect of anti-cd 20 antibody rituximab in patients with post-transplant lymphoproliferative disorder (PTLD). American Journal of Transplantation. 2005;5(12):2901–6. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1111/j.1600-6143.2005.01098.x
• [17] Choquet S. Efficacy and safety of Rituximab in B-cell post-transplantation lymphoproliferative disorders: Results of a prospective Multicenter Phase 2 study. Blood. 2006;107(8):3053–7. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1182/blood-2005-01-0377
• [18] Choquet S, Oertel S, LeBlond V, Riess H, Varoqueaux N, Dörken B, et al. Rituximab in the management of post-transplantation lymphoproliferative disorder after solid organ transplantation: Proceed with caution. Annals of Hematology. 2007;86(8):599–607. Accessed: August 2023. Available from: http://dx.doi.org/10.1007/s00277-007-0298-2

Portfolio product – EBV+ PTLD

EBVALLO^® (tabelecleucel) 

EBVALLO^® (tabelecleucel) is een allogene Epstein-Barr-Virus (EBV)-specifieke T-cel immunotherapie die gericht is tegen EBV-positieve cellen en deze vernietigt, gebaseerd op HLA (humaan leukocyten Antigeen) -restrictie.

Voor elke patiënt wordt een lot van EBVALLO geselecteerd uit de bestaande productvoorraad op basis van een passende HLA-restrictie.

EBVALLO is verkrijgbaar als 2,8 × 10⁷ – 7,3 × 10⁷ cellen/ml dispersie voor injectie

Het totale aantal flacons in elke doos  (tussen 1 flacon en 6 flacons) komt overeen met de doseringsbehoefte voor elke individuele patiënt, afhankelijk van het lichaamsgewicht van de patiënt.

Voor welke indicatie is EBVALLO geregistreerd?

EBVALLO is geindiceerd als monotherapie voor de behandeling van volwassen en pediatrische patiënten van 2 jaar en ouder met gerecidiveerde of refractaire Epstein-Barr-Virus-Positieve post-Transplantatie Lymfoproliferatieve Ziekte (EBV+ PTLD) die ten minste één eerdere therapie hebben gekregen. Voor patiënten die een solide orgaantransplantatie hebben ondergaan, omvat eerdere therapie chemotherapie, tenzij chemotherapie ongeschikt is.

Referenties

• [1] Voor de volledige informatie: EMA SmPC EBVALLO https://www.ema.europa.eu/nl/documents/product-information/ebvallo-epar-product-information_nl.pdf